TÜİK dün 2022 Kazanç Yapısı İstatistiklerini açıkladı.
Bölge, cinsiyet, kıdem ve toplu sözleşme durumuna göre çalışanların arasındaki ücret farkı TÜİK’in rakamlarına yansıdı.
2022 yılında yıllık ortalama brüt kazanç 144 bin 390 TL oldu. 2022’de aylık ortalama kişi başı kazanç ise toplamda 12 bin 450 TL olarak gerçekleşti.
Ancak çalışanlar arasında cinsiyet, eğitim durumu, bölge ve kıdem gibi durumlar nedeniyle ciddi farklar olduğu görüldü.
KADINLAR DAHA AZ KAZANIYOR
Cinsiyetler arası ücret ve kazanç farkı erkek lehine gerçekleşti.
Ücretli çalışan erkekler için aylık ortalama kişi başı kazanç 12 bin 487 TL olurken, kadınlar için aylık ortalama kişi başı kazanç 12 bin 376 TL oldu.
Yıllık ortalama brüt kazanç ise erkeklerde 147 bin 446 TL ve kadınlarda 138 bin 366 TL oldu.
TİS İMZALAYANLAR DAHA ÇOK KAZANDI
Toplu iş sözleşmesi (TİS) kapsamında olma durumuna göre aylık ortalama kazanç verileri incelendiğinde ise TİS kapsamındaki işçilerin diğerlerinden daha fazla kazandığı görüldü.
2022’de işçilerin yalnızca yüzde 2,3’ünün TİS kapsamında olduğu görülürken bu işçilerin saatlik ortalama brüt ücreti 72 TL oldu. TİS kapsamında olmayan işçilerin brüt ücretleri ise 55 TL oldu.
Aylık ortalama kişi başı kazanca bakıldığında, TİS kapsamındaki işçilerin 18 bin 166 TL kazandığı görülürken TİS kapsamında olmayanların kazancı 12 bin 311 TL oldu.
Böylece toplu sözleşmesi olan çalışanların saatlik brüt ücreti, TİS imzalamayanlara göre yüzde 48 daha yüksek oldu.
BÖLGELER ARASI EŞİTSİZLİK
Öte yandan TÜİK verileri incelendiğinde çalışanlar arasında bölgesel eşitsilziklerin de ciddi boyutlarda olduğu görüldü.
2022’de Türkiye genelinde saatlik ortalama brüt ücret 55,4 TL olurken bu rakam İstanbul’da 61,5 TL, Ege’de 49,5 TL, Akdeniz’de 47,4 TL, Orta Anadolu’da 48,8 TL, Doğu Karadeniz’de 48,6, Güneydoğu Anadolu’da 47,7 TL oldu.
Aylık ortalama kişi başına kazanç da İstanbul’da 13 bin 990 TL olurken, Ege’de 11 bin 202 TL, Akdeniz’de 10 bin 481 TL, Orta Anadolu’da 10 bin 833 TL, Güneydoğu Anadolu’da 10 bin 597 TL oldu.
Her bir bölgenin aylık ücretli çalışılan saatler, saatlik ortalama brüt ücret-maaş, aylık ortalama kişi başına brüt ücret-maaş ve aylık ortalama kişi başına kazancı şöyle oldu:
KIDEMLİ ÇALIŞANLAR DAHA ÇOK KAZANIYOR
Kıdem yılına göre yıllık ortalama brüt kazanca bakıldığında ise bir yıldan az kıdemi olan çalışanların 115 bin 667 TL, 1 yıl kıdemi olanların 112 bin 270 TL, 2-4 yıl arasında çalışanların 138 bin 975 TL, 5-9 yıl arasında çalışanların 150 bin 505 TL, 10-19 yıl kıdemi olan çalışanların 178 bin 768 TL, 20 yılın üzerinde kıdemi olan çalışanların ise 204 bin 158 TL kazandığı görüldü.
Böylece işe yeni girmiş bir çalışanla 20 yıllık bir çalışan arasında yüzde 76,5 daha fazla kazandığı ortaya çıktı.
